Next Previous Contents

3. Ρύθμιση των X-Windows

Για να διαπιστώσετε ποιά έκδοση των X-Windows έχετε, μπορείτε να δείτε τις πρώτες γραμμές του αρχείου /var/log/Xorg.0.log. Συνήθως, θα δείτε κάτι σαν το παρακάτω:

X Window System Version 6.9.0
Release Date: 21 December 2005
X Protocol Version 11, Revision 0, Release 6.9

Στην πρώτη κιόλας γραμμή φαίνεται η έκδοση.

3.1 Για X.org 6.9.0 και πάνω

Αν έχετε Χ.org 6.9.0 ή νεότερα, τότε για να έχετε υποστήριξη ελληνικού πληκτρολογίου αρκεί να εκτελέσετε κάποιο εργαλείο ρύθμισης των Χ-Windows (όπως τα xorgconfig, xorgcfg και xorgsetup) και στην επιλογή για το πληκτρολόγιο να επιλέξετε και το ελληνικό. Στη συνέχεια θα πρέπει να ανοίξετε το κατάλληλο αρχείο ρυθμίσεων των Χ-Windows (ανάλογα με τη διανομή σας, συνήθως το /etc/X11/xorg.conf) και να πάτε στην ενότητα του πληκτρολογίου (Section "Inputdevice", Driver "kbd") και να σιγουρευτείτε πως αυτή η ενότητα θα μοιάζει κάπως έτσι:

   Option "XkbRules"   "xorg"
   Option "XkbModel"   "pc101"
   Option "XkbLayout"  "us,gr"
   Option "XkbOptions" "grp:alt_shift_toggle"

Η δεύτερη γραμμή μπορεί να διαφέρει ανάλογα με το πόσα πλήκτρα έχει το πληκτρολόγιό σας, ενώ η τέταρτη δηλώνει με ποιό συνδυασμό πλήκτρων μπορείτε να αλλάζετε μεταξύ του αγγλικού και του ελληνικού πληκτρολογίου. Πιθανές επιλογές μπορούν να είναι οι: "grp:toggle" (αλλαγή με δεξί Alt), "grp:shift_toggle" (αλλαγή και με τα δύο Shift μαζί), "grp:ctrl_shift_toggle", "grp:ctrl_alt_toggle" και "grp:caps_toggle".

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Αν χρησιμοποιείτε κάποια διανομή όπως το Ubuntu και έχετε επιλέξει την ελληνική γλώσσα και την ελληνική διάταξη πληκτρολογίου κατά την εγκατάστασή της, τότε το βήμα αυτό μπορεί να μην είναι απαραίτητο. Αν το πληκτρολόγιό σας εναλλάσσεται ήδη μεταξύ αγγλικού και ελληνικού αγνοήστε παντελώς αυτήν την ενότητα.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ 2η: Αν το παραπάνω δε δουλέψει στο σύστημά σας και αδυνατείτε να γυρίσετε το πληκτρολόγιο στα Ελληνικά, τότε λάβετε υπόψιν πως λόγω μεταβατικών αλλαγών στο σύστημα πληκτρολογίου των νεότερων X.org, θα πρέπει να εφαρμόστε τουλάχιστον μία από τις δύο παρακάτω λύσεις:

  1. Εγκατάσταση του πακέτου xkeyboard-config. Αυτό θα το βρείτε είτε μέσω των πακέτων της διανομής που χρησιμοποιείτε, είτε στη διεύθυνση http://www.freedesktop.org/wiki/Software_2fXKeyboardConfig.

    Οι διανομές που περιλαμβάνουν αυτό το πακέτο και στις οποίες το μόνο που θα χρειαστεί να κάνετε είναι απλώς να επιβεβαιώσετε ότι είναι εγκατεστημένο, είναι οι:

  2. Εναλλακτικά, πρέπει να τροποποιήσετε το αρχείο /etc/X11/xkb/symbols/pc/gr, δηλαδή να το ανοίξετε με τον editor της προτίμησής σας και να αλλάξετε όλες τις αναφορές από el σε gr. Για παράδειγμα, αλλάξτε τη γραμμή:
    include "pc/el(bare)"
    
    με τη γραμμή:
    include "pc/gr(bare)"
    
    Και αντίστοιχα όλες τις υπόλοιπες παρόμοιες γραμμές. Εναλλακτικά, κατεβάστε έτοιμο το τροποποιημένο αρχείο από εδώ: gr-X.org-6.9.0.tar.gz.

    Στη διανομή Slackware (που δεν περιλαμβάνει το πακέτο xkeyboard-config) αυτή η τροποποίηση έχει ήδη γίνει στα πακέτα των X.org.

3.2 Για το σύμβολο του ευρώ

Στα καινούρια πληκτρολόγια το σύμβολο του ευρώ βρίσκεται είτε στο γράμμα Ε, είτε στον αριθμό 5. Για να μπορέσετε να πληκτρολογήσετε το σύμβολο του ευρώ με το συνδυασμό Δεξί Alt και Ε ή Δεξί Alt και 5, θα πρέπει να προσθέσετε ακόμα μια επιλογή στις ρυθμίσεις των Χ. Ανοίξτε και πάλι το /etc/X11/xorg.conf και στην ενότητα του πληκτρολογίου (Section "Inputdevice" Driver "kbd"), προσθέστε τη γραμμή:

   Option "XkbVariant" "basic,extended"

Αυτή η επιλογή θα ενεργοποιήσει το el(extended) layout του πληκτρολογίου για την ελληνική γλώσσα και το us(basic) layout για την αγγλική. Έτσι θα μπορείτε να πληκτρολογείτε το σύμβολο του ευρώ με τον προαναφερθέντα συνδυασμό πλήκτρων μόνο όταν έχετε το πληκτρολόγιο γυρισμένο στην ελληνική γλώσσα. Αν θέλετε την ίδια λειτουργικότητα και για το αγγλικό πληκτρολόγιο, τότε αλλάξτε την παραπάνω ρύθμιση ως εξής:

   Option "XkbVariant" "intl,extended"

Σημείωστε πως το us(intl) layout (intl, δηλαδή international) ενεργοποιεί και άλλα σύμβολα (όπως π.χ. εισαγωγικά) και τα αναθέτει σε πλήκτρα που πιθανότατα να τα χρειάζεστε και να τα έχετε συνηθίσει για τα σύμβολα που παριστάνουν. Για αυτό είναι προτιμότερο να χρησιμοποιήσετε το extended layout μόνο στο ελληνικό πληκτρολόγιο και να αφήσετε το αγγλικό layout στο basic.

3.3 Συνδυασμοί πλήκτρων για τα ειδικά σύμβολα

Αν χρησιμοποιείτε Unicode, τότε έχετε στη διαθεσή σας μια πληθώρα από ειδικά σύμβολα (όπως το ευρώ), τα οποία μπορείτε να πληκτρολογήσετε με ειδικούς συνδυασμούς. Αν δεν έχετε Unicode, τότε απλώς δεν θα μπορείτε να γράψετε κάποια από τα ειδικά σύμβολα. Πάντως, διαβάστε την επόμενη παράγραφο ώστε να δείτε τους διαθέσιμους συνδυασμούς πλήκτρων.

Οι συγκεκριμένες οδηγίες ισχύουν και για όσους ακόμα χρησιμοποιούν XFree86. Ανοίξτε με έναν editor της επιλογής σας το αρχείο /usr/X11R6/lib/X11/locale/el_GR.UTF-8/Compose. Αντικαταστήστε το el_GR.UTF-8 στο παραπάνω path με το δικό σας locale. Δεν θα χρειαστεί να πειράξουμε κάτι στο αρχείο που ανοίξατε, απλώς μπορείτε να δείτε όλους τους δυνατούς συνδυασμούς πλήκτρων που έχετε στη διαθεσή σας. Aς πάρουμε ως παράδειγμα το ευρώ:

<Multi_key> <C> <equal>

Αυτό σημαίνει πως για να γράψετε το ευρώ θα πρέπει να πατήσετε το Multikey (θα μιλήσουμε για αυτό παρακάτω), να το αφήσετε, να πατήσετε το κεφαλαίο C και μετά να πατήσετε το σύμβολο ίσον (=). Λοιπόν, για το Multikey μην ψάχνετε άσκοπα να το εντοπίσετε στο πληκτρολόγιό σας. Το μόνο που μπορείτε να κάνετε είναι να πείτε στα X να το αναθέσουν σε κάποιο άλλο πλήκτρο. Για τα X.Org, στο /etc/X11/xorg.conf μπορείτε να προσθέσετε στο Option "XkbOptions" τη σχετική επιλογή:

Option "XkbOptions" "grp:alt_shift_toggle,compose:menu"

Το "compose:menu" αναθέτει στο κουμπί μενού να είναι το Multikey. Έχετε τις εξής δυνατότητες: "compose:rwin" (το αναθέτει στο δεξί κουμπί Win) και "compose:ralt" (το αναθέτει στο δεξί κουμπί Alt).

Για όσους θέλουν να χρησιμοποιήσουν άλλο κουμπί ως multikey ή για όσους έχουν παλιότερα X και η παραπάνω οδηγία δε λειτουργεί, υπάρχει εναλλακτικός τρόπος ανάθεσης πλήκτρου, με την εντολή xmodmap. Η σύνταξή της είναι ως εξής:

xmodmap -e "keycode xyz = Multi_key"

Όπου xyz είναι το keycode του κουμπιού στο οποίο θέλετε να αναθέσετε το Multikey. Για παράδειγμα, το 113 αντιστοιχεί στο Δεξί Alt και το 117 στο κουμπί μενού. Για να δείτε τα keycodes των πλήκτρων του πληκτρολογίου σας χρησιμοποιήστε την εντολή xev. Ανοίξτε ένα xterm όσο είστε στα X και εκτελέστε μέσα από αυτό την εντολή xev. Πατήστε πλήκτρα και δείτε στο xterm το output της xev που μεταξύ των άλλων αναφέρει τα keycodes.

3.4 Για X.org 6.7.0 έως και X.org 6.8.2

Αν έχετε Χ.org 6.7.0 έως και X.org 6.8.2, τότε για να έχετε υποστήριξη ελληνικού πληκτρολογίου αρκεί να εκτελέσετε κάποιο εργαλείο ρύθμισης των Χ-Windows (όπως τα xorgconfig, xorgcfg και xorgsetup) και στην επιλογή για το πληκτρολόγιο να επιλέξετε και το ελληνικό. Στη συνέχεια θα πρέπει να ανοίξετε το κατάλληλο αρχείο ρυθμίσεων των Χ-Windows (ανάλογα με τη διανομή σας, συνήθως το /etc/X11/xorg.conf) και να πάτε στην ενότητα του πληκτρολογίου (Section "Inputdevice", Driver "kbd") και να σιγουρευτείτε πως αυτή η ενότητα θα μοιάζει κάπως έτσι:

   Option "XkbRules"   "xorg"
   Option "XkbModel"   "pc101"
   Option "XkbLayout"  "us,el"
   Option "XkbOptions" "grp:alt_shift_toggle"

Η δεύτερη γραμμή μπορεί να διαφέρει ανάλογα με το πόσα πλήκτρα έχει το πληκτρολόγιό σας, ενώ η τέταρτη δηλώνει με ποιό συνδυασμό πλήκτρων μπορείτε να αλλάζετε μεταξύ του αγγλικού και του ελληνικού πληκτρολογίου. Πιθανές επιλογές μπορούν να είναι οι: "grp:toggle" (αλλαγή με δεξί Alt), "grp:shift_toggle" (αλλαγή και με τα δύο Shift μαζί), "grp:ctrl_shift_toggle", "grp:ctrl_alt_toggle" και "grp:caps_toggle".

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Αν χρησιμοποιείτε κάποια διανομή όπως το Ubuntu και έχετε επιλέξει την ελληνική γλώσσα και την ελληνική διάταξη πληκτρολογίου κατά την εγκατάστασή της, τότε το βήμα αυτό μπορεί να μην είναι απαραίτητο. Αν το πληκτρολόγιό σας εναλλάσσεται ήδη μεταξύ αγγλικού και ελληνικού αγνοήστε παντελώς αυτήν την ενότητα.


Next Previous Contents