changelog.png
site-map.png
rss.png

Ρύθμιση της Διάταξης Πληκτρολογίου Ibycus

Η σελίδα αυτή έχει να κάνει με την ρύθμιση της διάταξης πληκτρολογίου του AncientGreek. Αν θέλετε να δείτε την πλήρη διαδικασία ρύθμισης του AncientGreek, παρακαλώ ανατρέξτε σε αυτήν τη σελίδα.

Το AncientGreek παρέχει την δυνατότητα ρύθμισης της "Διάταξης Πληκτρολογίου Ibycus" μέσω του "διαλόγου Ρυθμίσεων".

ancientgreek-config-ibycus.jpg
Εμφάνιση της Διάταξης Πληκτρολογίου Ibycus στο Endevour Linux (xfce)

Οι επιλογές που παρέχονται είναι:

  1. Συντομεύσεις πληκτρολογίου της Διάταξης Πληκτρολογίου Ibycus.
  2. Ορισμός πλήκτρων τόνων και σημείων στίξης.
  3. Ορισμός της γραμματοσειράς που θα χρησιμοποιηθεί.
  4. Απενεργοποίηση της χρήσης γραμματοσειρών και τεχνοτροπιών.
  5. Χρησιμοποιώντας την παραλλαγή της Διάταξης Πληκτρολογίους Ibycus για Σύγχρονα Ελληνικά.
  6. Πλήκτρα συμβατά με το Antioch.
  7. Καθολική εναλλαγή της Διάταξης.
  8. Απενεργοποίηση της Διάταξης όταν γίνει εναλλαγή off.

1. Συντόμευση πληκτρολογίου της Διάταξης Πληκτρολογίου Ibycus ^

Κάνοντας κλικ στο κουμπί dots.png δίπλα στο πεδίο συντόμευσης στον Κύριο διάλογο, θα ανοίξει ο "διάλογος Εισαγωγής συνδυασμού πλήκτρων":

ibycus-shortcut.png
Ρύθμιση της Διάταξης Πληκτρολογίου Ibycus στο
Debian Linux (Mate)

Ο διάλογος προσφέρει τις ακόλουθες επιλογές:

Αυτή η επιλογή εμφανίζεται μόνο στα Windows και το Linux.

Όταν ενεργοποιηθεί, όλοι οι συνδυασμοί του Alt θεωρούνται έγκυροι (οι περισσότεροι θεωρούνται μη έγκυροι εξ ορισμού), ακόμα και αν συγκρούονται με υπάρχοντες συνδυασμούς ενεργοποίησης μενού. Χρησιμοποιήστε το με δική σας ευθύνη.

Η εξ ορισμού συντόμευση είναι το Alt-Ctrl-SPACE (⌥⌘SPACE για το Mac OS).

Ο χρήστης μπορεί να αλλάξει την συντόμευση πληκτρολογίου, χρησιμοποιώντας έναν συνδυασμό των πλήκτρων Alt, Shift, Control και Κόμμαnd (στο Mac OS) και ενός γράμματος, σημείου στίξης ή function key.

Το AncientGreek δεν θα δεχτεί καμία συντόμευση που είναι ήδη σε χρήση ή θεωρείται μη έγκυρη από το OpenOffice/LibreOffice, αλλά θα δεχτεί οποιαδήποτε άλλη, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που χρησιμοποιούνται από το Λειτουργικό Σύστημα (για παράδειγμα το ⌘SPACE on Mac OS). Εναπόκειται στον χρήστη να εισάγει μία συντόμευση που να λειτουργεί.

Ο ακόλουθος πίνακας παρουσιάζει την αποδεκτή είσοδο του πεδίου εισαγωγής του "Διαλόγου ρύθμισης":

Αποδεκτή είσοδος
"0"-"9", "A"-"Z", "F1"-"F12"
"DOWN", "UP", "LEFT", "RIGHT" (Βέλη)
"HOME", "END"
"PAGEUP" ή "PGUP", "PAGEDOWN" ή "PGDOWN" ή "PGDN"
"RETURN" ή "ENTER"
"ESCAPE" ή "ESC"
"BACKSPACE" ή "BS", "SPACE" ή "SP" ή " "
"INSERT" ή "INS", "DELETE" ή "DEL"
"ADD" ή "+", "SUBTRACT" ή "-", "MULTIPLY" ή "*", "DIVIDE" ή "/"

Αν εισαχθεί ένας μη έγκυρος συνδυασμός πλήκτρων, το κουμπί "Εντάξει" θα απενεργοποιηθεί αποτρέποντας την αποθήκευσή του.

2. Προσαρμογή των πλήκτρων της Διάταξης Πληκτρολογίου Ibycus^

Από την έκδοση 1.4-beta8 και μετά, το AncientGreek παρέχει την δυνατότητα να προσαρμόσετε τα πλήκτρα που αντιστοιχούν στα πνεύματα, τους τόνους και κάποια από τα σημεία στίξης της διάταξης, μέσω του διαλόγου "Ορισμού πλήκτρων" που φαίνεται παρακάτω:

ibycus-customization.jpg
Ο διάλογος "Ορισμού πλήκτρων" στο Endevour Linux (xfce)

Ο διάλογος εμφανίζεται με κλικ στο κουμπί dots.png δίπλα στην επιλογή "Ορισμός πλήκτρων" στον Κύριο διάλογο.

Ο διάλογος μπορεί να χωριστεί στα ακόλουθα τμήματα:

Εδώ μπορεί κανείς να επιλέξει από μία λίστα, το πλήκτρο που θα παράγει τον αντίστοιχο χαρακτήρα (που αναγνωρίζεται από το όνομά του).

Η λίστα περιέχει το εξ ορισμού πλήκτρο για τον χαρακτήρα, όπως ορίζεται στη "Διάταξη Πληκτρολογίου Ibycus" (πρώτο στη λίστα), τα σύμβολα "@", "#", "$", "^", "&", "*" και τους αριθμούς ("0"-"9"). Μπορείτε πάντα να εισάγετε αυτούς τους χαρακτήρες, με πρόθεμα μία κάθετο ("/"). Έτσι, το "/@" θα παράγει το "@", το "/1" το "1", το "/2" το "2", κ.ο.κ.

Όταν εισαχθεί ένα νέο πλήκτρο γίνεται έλεγχος εγκυρότητάς του, ώστε να μην οριστεί κάποιο μη έγκυρο πλήκτρο και να αποφευχθεί η χρήση ενός πλήκτρου παραπάνω από μία φορά.

Αυτό το τμήμα παρέχει τις ακόλουθες επιλογές:

  1. Αποδοχή όλων των πλήκτρων
    Όπως έχει ήδη ειπωθεί, ο διάλογος δέχεται συγκεκριμένα πλήκτρα ως είσοδο. Αν εισαχθεί οποιοδήποτε άλλο πλήκτρο, θα εμφανιστεί έναμ μήνυμα σφάλματος και η αποθήκευση των αλλαγών δεν θα είναι δυνατή.

Όταν ενεργοποιηθεί (τσεκαριστεί) αυτή η επιλογή, θα είναι αποδεκτή η εισαγωγή οποιουδήποτε πλήκτρου χωρίς πρόβλημα. Η επιλογή μπορεί να είναι χρήσιμη σε περίπτωση που το πληκτρολόγιό σας περιέχει πλήκτρα όπως τα Á, É, Í, Ó, Ú, Ñ, κλπ. (όπως συμβαίνει με πολλά ευρωπαϊκά πληκτρολόγια). Αυτά τα πλήκτρα είναι άχρηστα κατά την εισαγωγή Αρχαίου Ελληνικού κειμένου, αλλά με τη χρήση αυτής της επιλογής, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εισαγωγή σημείων τονισμού ή στίξης.

Τα κουμπιά "Εντάξει" και "Ακύρωση" θα αποθηκεύσουν ή θα απορρίψουν τις αλλαγές που έχουν γίνει, όπως κάνουν πάντα.

Το κουμπί "Επαναφορά" θα ορίσουν τα πλήκτρα στις τιμές που είχαν την τελευταία φορά που αυτά αποθηκεύτηκαν· θα επαναφέρει τα εξ ορισμού πλήκτρα αν δεν έχουν γίνει άλλες αλλαγές.

Θα πρέπει πάντα να θυμάστε ότι το κατά περίπτωση εξ ορισμού πλήκτρο βρίσκεται στην πρώτη θέση της αντίστοιχης λίστας.

3. Ορισμός της γραμματοσειράς που θα χρησιμοποιηθεί^

Από την έκδοση 1.4-rc1 και μετά, το AncientGreek χρησιμοποιεί τεχνοτροπίες χαρακτήρων για να ορίσει τον τρόπο με τον οποίο θα εμφανίζεται το κείμενο στο έγγραφο.

Κάνοντας κλικ στο κουμπί dots.png δίπλα στην επιλογή "Ορισμός γραμματοσιεράς" στον Κύριο διάλογο, θα ανοίξει ο "Διάλογος ορισμού γραμματοσειράς της Διάταξης Πληκτρολογίου Ibycus":

ibycus-font-install.jpg
Ορισμός της γραμματοσειράς της Διάταξης Πληκτρολογίου Ibycus στο OS X

Η γραμματοσειρά που θα οριστεί εδώ, θα χρησιμοποιηθεί από την "ενεργή" τεχνοτροπία χαρακτήρων της Διάταξης Πληκτρολογίου Ibycus· η τεχνοτροπία που χρησιμοποιείται για την εμφάνιση Αρχαίου Ελληνικού κειμένου.

Δύο επιλογές είναι διαθέσιμες:

Θα χρησιμοποιηθεί η εξ ορισμού γραμματοσειρά (δηλ. η γραμματοσειρά που χρησιμοποιείται από το έγγραφο). Σε αυτή την περίπτωση τόσο η "ενεργή" όσο και η "ανενεργή" τεχνοτροπία θα χρησιμοποιούν την ίδια γραμματοσειρά, και αυτά θα ενημερώνονται αυτόματα όποτε αλλάζει αυτή η γραμματοσειρά.

Το AncientGreek προτείνει τη χρήση της ομώνυμης γραμματοσειράς AncientGreek (που βασίζεται στην "Old Standard TT" του Alexey Kryukov), που μπορεί να εγκατασταθεί μέσω αυτού του διαλόγου. Φυσικά, μπορεί να επιλεγεί οποιαδήποτε άλλη γραμματοσειρά από τη λίστα, με μόνη προϋπόθεση ότι μπορεί να εμφανίσει σωστά, κείμενο της Αρχαίας Ελληνικής. Περισσότερες πληροφορίες για την "γραμματοσειρά AncientGreek" μπορείτε να βρείτε σε αυτή την σελίδα.

Οι χρήστες που είχαν ορίσει την "Old Standard TT" ως εξ ορισμού γραμματοσειρά για την "ενεργή" τεχνοτροπία της Διάταξης Πληκτρολογίου Ibycus πριν από την έκδοση 1.5-beta2, θα πρέπει να την αντικαταστήσουν με την γραμματοσειρά AncientGreek.

Εγκατάσταση της Γραμματοσειράς^

Αν αποφασίσετε να χρησιμοποιήσετε τη γραμματοσειρά AncientGreek, θα πρέπει να την εγκαταστήσετε. Είναι διαθέσιμες δύο επιλογές:

Αυτή είναι η εξ ορισμού επιλογή για το Linux και το Mac OS.

Η εγκατάσταση της γραμματοσειράς γίνεται από το AncientGreek, αλλά η γραμματοσειρά είναι διαθέσιμη μόνο στον τρέχοντα χρήστη.

Αυτή είναι η εξ ορισμού επιλογή στα Windows, παρότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε όλα τα Λειτουργικά Συστήματα.

Η εγκατάσταση της γραμματοσειράς εκτελείται χειροκίνητα από τον χρήστη, ο οποίος θα πρέπει να έχει δικαιώματα διαχειριστή. Η γραμματοσειρά θα είναι διαθέσιμη σε όλους τους χρήστες σου συστήματος.

Ανάλογα με το Λειτουργικό σας Σύστημα, θα σας πρότεινα να προχωρήσετε ως εξής:

α. Στο Mac OS

Στο Mac OS είναι δυνατή η εγκατάσταση γραμματοσειρών για τον τρέχοντα χρήστη μόνο, οπότε μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την επιλογή "Αυτόματα (για τον τρέχοντα χρήστη)". Ο φάκελος εγκατάστασης είναι ο "/Users/<Τρέχον χρήστης>/Library/Γραμματοσειράs".

ibycus-font-install-1.jpg

Η εγκατάσταση θα ξεκινήσει αφού πατήσετε "Εντάξει" όταν εμφανιστεί το προηγούμενο μήνυμα.

Απ' όσο έχω δει, το OpenOffice/LibreOffice στο Mac OS δεν θα μπορέσει να χρησιμοποιήσει την νέα γραμματοσειρά πριν επανεκκινηθεί. Μέχρι τότε, μπορείτε να την χρησιμοποιήσετε (το πρόγραμμα θα προσπαθήσει να χρησιμοποιήσει ένα υποκατάστατο) αλλά η εμφάνιση του κειμένου μπορεί να μην είναι σωστή. Μπορείτε να συνεχίσετε να δουλεύετε και αφού αποθηκεύσετε το έγγραφό σας και το ξανανοίξετε, τα πάντα θα είναι όπως πρέπει.

β. Στο Linux

Στο Linux είναι δυνατή η εγκατάσταση γραμματοσειρών για τον τρέχοντα χρήστη μόνο, οπότε μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την επιλογή "Αυτόματα (για τον τρέχοντα χρήστη)". Ο φάκελος εγκατάστασης είναι ο "/home/<Τρέχον χρήστης>/.fonts".

ibycus-font-install-2.jpg

Η εγκατάσταση θα ξεκινήσει αφού πατήσετε "Εντάξει" όταν εμφανιστεί το προηγούμενο μήνυμα.

Απ' όσο έχω δει, το OpenOffice/LibreOffice στο Linux θα παγώσει για λίγο (μέχρι να διαβάσει την γραμματοσειρά) και στην συνέχεια αυτή θα είναι διαθέσιμη για χρήση.

γ. Στα Windows

Στα Windows υπάρχουν μόνο γραμματοσειρές συστήματος, επομένως το AncientGreek δεν μπορεί να εγκαταστήσει την γραμματοσειρά εκτός κι αν εκτελείται από τον διαχειριστή. Εφόσον το AncientGreek δεν έχει τρόπο να το γνωρίζει αυτό, η εγκατάσταση θα πρέπει να γίνει χειροκίνητα από τον χρήστη.

Ως αποτέλεσμα, το AncientGreek υποστηρίζει μόνο την επιλογή εγκατάστασης "Χειροκίνητα (για όλους τους χρήστες)".

ibycus-font-install-3.jpg

Αφού πατήσετε "Εντάξει" όταν σας εμφανιστεί το προηγούμενο μήνυμα, η τοποθεσία της γραμματοσειράς θα ανοίξει στον "Windows Explorer", ώστε να μπορέσετε να κάνετε την εγκατάσταση.

Απ' όσο έχω δει, το OpenOffice/LibreOffice στα Windows θα παγώσει για λίγο (μέχρι να διαβάσει την γραμματοσειρά) και στην συνέχεια αυτή θα είναι διαθέσιμη για χρήση.

δ. Εγκατάσταση για όλους τους χρήστες (χειροκίνητη εγκατάσταση)

Αν προτιμάτε να κάνετε εγκατάσταση συστήματος της γραμματοσειράς στο Mac OS ή το Linux (στα Windows είναι η μοναδική επιλογή), επιλέξτε "Χειροκίνητα (για όλους τους χρήστες)" στον "διάλογο ορισμού γραμματοσειράς της Διάταξης Πληκτρολογίου Ibycus", και πατήστε "Εντάξει".

Τότε θα ακολουθήσετε την διαδικασία που περιγράφεται στο εδάφιο "Στα Windows". Αυτό σημαίνει ότι θα ανοίξει ο διαχειριστής αρχείων, παρέχοντας πρόσβαση στα αρχεία της γραμματοσειράς, όπως φαίνεται στην ακόλουθη εικόνα:

ibycus-font-file-manager.jpg
Τα αρχεία της γραμματοσειράς στα Windows 8.1

Τα αρχεία της γραμματοσειράς είναι:

  1. AncientGreek-Regular.ttf
  2. AncientGreek-Bold.ttf
  3. AncientGreek-Italic.ttf

Η μέθοδος εγκατάστασης της γραμματοσειράς εξαρτάται από το Λειτουργικό σας Σύστημα, επομένως θα πρέπει να ακολουθήσετε την κατάλληλη διαδικασία.

Αν κάποια στιγμή αντιμετωπίσετε προβλήματα εσφαλμένης εμφάνισης χαρακτήρων, απλώς επανεκκινήστε το πρόγραμμα.

Ενημέρωση της Γραμματοσειράς^

Όταν είναι διαθέσιμη μια νέα έκδοση της γραμματοσειράς του AncientGreek, στον διάλογο θα εμφανίζεται το "Ενημέρωση γραμματοσειράς" αντί του "Εγκατάσταση γραμματοσειράς" και οι επιλογές εγκατάστασης θα είναι διαθέσιμες στον χρήστη, όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα:

ibycus-font-update.jpg

Τότε η διαδικασία ενημέρωσης της γραμματοσειράς (στην πραγματικότητα η επανεγκατάστασή της) είναι ίδια όπως περιγράφηκε στα προηγούμενα.

Αν επιλέξετε να εγκαταστήσετε την γραμματοσειρά "Χειροκίνητα" (εγκατάσταση συστήματος - για όλους τους χρήστες) η οποία είναι η μόνη επιλογή στα Windows, το AncientGreek, την επόμενη φορά που θα ανοίξει ο διάλογος, θα θεωρήσει ότι η εγκατάσταση έχει ήδη πραγματοποιηθεί, αφού δεν υπάρχει τρόπος να γνωρίζει αν η εγκατάσταση έχει γίνει πραγματικά.

4. Απενεργοποίηση της χρήσης γραμματοσειρών και τεχνοτροπιών^

Η Διάταξη Πληκτρολογίου Ibycus όταν είναι ενεργή, έχει έναν κύκλο εργασίας ο οποίος μπορεί να περιγραφεί ως εξής: εισάγεται ένας χαρακτήρας (πληκτρολόγηση), γίνεται αναζήτηση σε έναν πίνακα αντικατάστασης, το αποτέλεσμα εμφανίζεται στο έγγραφο ως χαρακτήρας της Αρχαίας Ελληνικής και η τεχνοτροπία χαρακτήρων τίθεται στην "ενεργή τεχνοτροπία" της Διάταξης.

Ο όλος υπολογισμός εισάγει μια καθυστέρηση (μεταξύ του χρόνου που πληκτρολογείται ένας χαρακτήρας και του χρόνου που αυτός εμφανίζεται). Αυτή η καθυστέρηση κανονικά δεν γίνεται αισθητή, κυρίως λόγω της συνεχώς αυξανόμενης υπολογιστικής ισχύος των σύγχρονων υπολογιστών.

Δυστυχώς, αυτό δεν συμβαίνει με τους παλαιότερους υπολογιστές. Σε κάποιους από αυτούς, η καθυστέρηση μπορεί να είναι τόσο αισθητή, ώστε η Διάταξη να καθίσταται πρακτικά άχρηστη.

Σε μια προσπάθεια να μειωθεί αυτή η καθυστέρηση, το AncientGreek παρέχει την δυνατότητα να απενεργοποιηθεί η χρήση γραμματοσειρών και τεχνοτροπιών, κάνοντας κλικ στο κουμπί ib_black_16.png (που είναι δίπλα στο κουμπί ορισμού γραμματοσειράς). Όταν ενεργοποιηθεί αυτή η επιλογή, όλο το κείμενο (της Αρχαίας Ελληνική ή μη) θα διατηρήσει τη γραμματοσειρά (στην πραγματικότητα την τεχνοτροπία), που χρησιμοποιείται εξ ορισμού στο έγγραφο.

5. Χρησιμοποιώντας την παραλλαγή της Διάταξης^

Οι Έλληνες χρήστες που έχουν χρησιμοποιήσει την "Σύγχρονη διάταξη Ελληνικού πληκτρολογίου" και την "διάταξη πληκτρολογίου της Αρχαίας Ελληνικής" που παρέχονται από το Λειτουργικό τους Σύστημα, σίγουρα θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα με την χρήση της "Διάταξης Πληκτρολογίου Ibycus", αφού οι θέσεις πολλών χαρακτήρων διαφέρουν.

Η ενεργοποίηση αυτής της επιλογής θα κάνει την "Διάταξη Πληκτρολογίου Ibycus" να χρησιμοποιεί τις θέσεις που ορίζονται στην επίσημη Ελληνική Διάταξη Πληκτρολογίου, κάνοντας πολύ πιο εύκολη τη χρήση της για εμάς τους Έλληνες.

Για μια λεπτομερή περιγραφή αυτής της "παραλλαγής της Διάταξης πληκτρολογίου Ibycus", παρακαλώ επισκεφτείτε αυτήν τη σελίδα.

6. Πλήκτρα συμβατά με το Antioch ^

Όταν ενεργοποιηθεί (τσεκαριστεί), τα πλήκτρα θα οριστούν έτσι ώστε να είναι σύμφωνα με τη διάταξη του Antioch του Ralph Hancock. Συγκεκριμένα:

  1. Οι χαρακτήρες "X" και "C" (και "x" και "c"), αντιμετετέθηκαν και τώρα θα παράγουν τους χαρακτήρες "Ξ" και "X" (και "ξ" και "χ") αντίστοιχα, αντί για το ανάποδο.
  2. Τα σημεία στίξης εισάγονται όπως φαίνεται παρακάτω:

antioch-style-keys.jpg
Η πρώτη εικόνα δείχνει την θέση των τόνων και των πνευμάτων στο αριθμητικό πληκτρολόγιο.

  1. Οι αριθμοί μπορούν να εισαχθούν με την εισαγωγή του χαρακτήρα "/" (slash). Για παράδειγμα, η πληκτρολόγηση του "/1" (στο Antioch: "Alt-1") θα εισάγει το "1", η πληκτρολόγηση του "/2" (στο Antioch: "Alt-2") θα εισάγει το "2", κ.ο.κ.

7. Καθολική εναλλαγή της Διάταξης ^

Κανονικά, η κατάσταση της Διάταξης αλλάζει σε κάθε έγγραφο ανεξάρτητα από τα άλλα. Αυτό σημαίνει ότι η είσοδος Ελληνικών μπορεί να είναι ενεργή σε ένα έγγραφο, ενώ είναι μη ενεργή σε ένα άλλο.

Η ενεργοποίηση της επιλογής "Καθολική εναλλαγή διάταξης" θα κάνει όλα τα έγγραφα στα οποία είναι ενεργή η Διάταξη Πληκτρολογίου Ibycus, να ακολουθούν τις εναλλαγές. δηλ. την κατάσταση, της εισόδου Ελληνικών του τρέχοντος εγγράφου.

8. Απενεργοποίηση της Διάταξης όταν γίνει εναλλαγή off ^

Κανονικά, όταν η είσοδος Ελληνικών απενεργοποιείται (εμφανίζεται το εικονίδιο ib_black_16.png), παρότι δεν γίνεται καμία αντικατάσταση χαρακτήρων, στο παρασκήνιο εξακολουθούν να γίνονται κάποιοι υπολογισμοί. Ακόμα και αυτή η μικρή καθυστέρηση μπορεί να είναι ικανή να κάνει την απόκριση του πληκτρολογίου να φαίνεται πιο αργή από ότι θα έπρεπε, ειδικά στα παλαιότερα PC.

Αν έχετε παρατηρήσει αυτήν τη συμπεριφορά, η ενεργοποίηση της επιλογής "Απενεργοποίηση αντί για εναλλαγή" θα κάνει το AncientGreek αν απενεργοποιεί τη Διάταξη όταν γίνεται εναλλαγή από Ελληνική είσοδο χαρακτήρων, εμφανίζοντας στην εργαλειοθήκη το εικονίδιο ib_16.png, εξαφανίζοντας έτσι όποια καθυστέρηση οφείλεται στην Διάταξη Πληκτρολογίου Ibycus.

Όταν αυτή η επιλογή είναι ενεργοποιημένη, η επιλογή "Καθολική εναλλαγή διάταξης" δεν είναι πλέον διαθέσιμη και επομένως δεν είναι πλέον διαθέσιμη και η λειτουργία της.

×

Ειδοποίηση

Αν κάποιος πίνακας εμφανίζεται κομμένος, μπορείτε να δείτε όλα τα περιεχόμενά του με κύλιση προς τα δεξιά.